วารสารมนุษย์กับสังคม Journal of Man and Society คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
ปีที่ 3 ฉบับที่ 2 (มกราคม - มิถุนายน 2561)
บทความในวารสารมนุษย์กับสังคม ปีที่ 3 ฉบับที่ 2 มกราคม-มิถุนายน 2561 มี
เนื้อหาการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับการจัดการท่องเที่ยวและการจัดการในชุมชน ประวัติศาสตร์
การพัฒนาการเรียนการสอน ภาษาและวรรณกรรมทั้งของไทยและประเทศเพื่อนบ้าน รวม
ทั้งบทวิจารณ์หนังสือ
การท่องเที่ยวเชิงพุทธ : กรณีศึกษาภูมิทัศน์พระวิปัสสนาจารย์ในพื้นที่อีสานตอน
ล่าง”เป็นบทความจากการวิจัยเพื่อศึกษาภูมิทัศน์พระวิปัสสนาจารย์ ทรัพยากรทางพุทธ
ศาสนา และการพัฒนาเส้นทางการท่องเที่ยวเชิงพุทธที่สัมพันธ์กับภูมิทัศน์พระวิปัสสนา
จารย์ในพื้นที่อีสานตอนล่าง พบว่า จุดกำเนิดของพระวิปัสสนาจารย์ในภาคอีสานคือที่
จังหวัดอุบลราชธานี มีการขยายตัวไปในพื้นที่อีสานตอนล่าง จังหวัดนครราชสีมาและ
สุรินทร์ ทรัพยากรที่เกี่ยวข้องซึ่งมีความโดดเด่นในการท่องเที่ยวเชิงพุทธคือ วัด พระเจดีย์
พิพิธภัณฑ์ พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ อัฐิธาตุ และศาสนธรรม มีเส้นทางท่องเที่ยวเชิงพุทธใน
จังหวัดอุบลราชธานี และเส้นทางเชื่อมโยงระหว่างจังหวัดอีกสองเส้นทางซึ่งสามารถจัดเป็น
กลุ่มท่องเที่ยวเส้นทางอาจาริยบูชาได้ต่อไป ส่วนการวิจัยชุมชนอีกเรื่องหนึ่งเพื่อศึกษา “รูป
แบบและกระบวนการจัดสวัสดิการสังคมแบบมีส่วนร่วมพื้นที่ตำบลวังแสง อำเภอแกดำ และ
ตำบลยางน้อย อำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคาม” ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการจัด
สวัสดิการได้แก่ กองบุญสัจจะสวัสดิการชุมชนตำบลวังแสง และกองทุนสวัสดิการชุมชน
ตำบลวังน้อย มีกระบวนการจัดการแบบมีส่วนร่วม บริหารจัดการในรูปแบบคณะกรรมการ
คนในชุมชนร่วมรับผลประโยชน์ และติดตามประเมินผลผ่านเวทีประชุมประจำปี
บทความทางประวัติศาสตร์ “ระบบคิดและสัญลักษณ์ในประวัติศาสตร์จากคำบอก
เล่า : ศึกษาจากกรณีตำนาน บึงพระราม กับการสถาปนากรุงศรีอยุธยา พ.ศ. 1893” โดย
ใช้เอกสารคือ คำให้การชาวกรุงเก่า พงศาวดารเหนือ และพงศาวดารฉบับวัน วลิต จาก
การวิเคราะห์พบว่า หลักฐานทั้งสามเล่าเรื่องการสถาปนากรุงศรีอยุธยาตามมุมมองและ
โลกทัศน์ของคนชั้นไพร่ เนื้อความจึงแตกต่างกับหลักฐานประเภทพระราชพงศาวดารฉบับ
บันทึกและชำระโดยราชสำนัก จึงควรได้รับความสนใจในฐานะประวัติศาสตร์จากคำบอกเล่า
ที่สำคัญทางประวัติศาสตร์อีกประการหนึ่งด้วย
การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนการสอนจากบทความเรื่อง “การพัฒนาความสามารถ
ด้านการอ่านสะกดคำที่มีตัวสะกดตรงตามมาตราชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โดยใช้สื่อประกอบ
การจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดสมองเป็นฐาน” พบว่าแผนการจัดกิจกรรมมีประสิทธิภาพสูง
กว่าเกณฑ์ 94.29/83.04 ผลการเรียนรู้แสดงให้เห็นว่านักเรียนมีความก้าวหน้าคิดเป็นร้อย
ละ 58.73 และมีความพึงพอใจต่อกิจกรรมโดยรวมอยู่ในระดับมาก ส่วนบทความที่เกี่ยวข้อง
กับการเรียนการสอนอีกเรื่องหนึ่งคือ การศึกษาแบบเรียนของสาธารณรัฐประชาธิปไตย
ประชาชนลาวเรื่อง “ภาพของศัตรู ในหนังสือเรียนชั้นประถมศึกษาลาว ปี 1984-1987”
จากการศึกษาพบว่า หนังสือเรียนนำเสนอภาพของศัตรูเพื่อปลูกฝังอุดมการณ์และการสร้าง
สำนึกของความเป็นชาติจากการกล่อมเกลาทางการเมือง สร้างความเกลียดชังและโกรธแค้น
ให้แก่เยาวชนลาว ในยุคของการสร้างความเป็นลาวในระบอบสังคมนิยมแบบเข้มข้น
การศึกษาภาษาและวรรณกรรมจากบทความ 3 เรื่องคือ “การเปลี่ยนแปลงคำยืม
ภาษาเขมรที่ปรากฏในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2493 กับพจนานุกรมฉบับ
ราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554” พบว่าคำยืมจากภาษาเขมรมีรูปศัพท์คงเดิมมาก ส่วนรูป
ศัพท์ที่เปลี่ยนแปลงไปคือ เปลี่ยนความหมายของคำ แบ่งออกเป็น 3 ลักษณะคือ ความ
หมายแคบเข้า ความหมายกว้างออก และความหมายย้ายที่ ส่วนการศึกษาวรรณกรรมจะ
เป็นการศึกษาจากนิทานและวรรณกรรมเพลงคือบทความ “อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์เกี่ยวกับ
สัตว์ในนิทานอีสป” จากนิทานอีสป 25 เรื่องพบสัตว์ในนิทาน 5 ประเภท อุปลักษณ์เชิงมโน
ทัศน์ประเภทสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมคือราชสีห์ที่มีอำนาจ สัตว์ปีกคือ หงส์ผู้มีความงามและ
ความดี สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำคือกบผู้มีความโง่เขลา สัตว์เลื้อยคลานคืองูผู้มีความอกตัญญู
และความเจ้าเล่ห์ และแมลงคือ มด ผึ้งผู้มีความสามัคคี และบทความ “เรื่องเล่าในเพลง
ลูกทุ่งอีสาน” ศึกษาจากเพลงลูกทุ่งอีสานยอดนิยมจำนวน 300 เพลง พบเรื่องเล่าในเพลง
ลูกทุ่งอีสาน 4 ลักษณะคือ เรื่องเล่าทางกายภาพ เรื่องเล่าทางวัฒนธรรม เรื่องเล่าเป็น
สัญลักษณ์ แสดงความจริงผ่านการเชื่อมโยงอารมณ์และความคิด และเรื่องเล่าเน้นเรื่อง
ของจิตใจ โดยมีความมุ่งหมายในการแต่งเพลงคือ เพื่อเสนอศิลปะการประพันธ์เพลง วาง
รากฐานจริยธรรมอีสาน ผู้ร้องสวมบทบาทและสถานภาพของตัวละครในบทเพลง ผู้ฟังได้
ผ่อนคลายความเครียดจากการทำงาน และเสนอกระบวนการทำงานของนายทุนค่ายเพลง
ซึ่งเป็นการกระทำแบบมีจุดมุ่งหมาย
สำหรับบทความวิจารณ์หนังสือ “สัจนิยมมหัศจรรย์ในงานของกาเบรียล การ์
เซีย มาร์เกซ, โทนี มอร์ริสัน และวรรณกรรมไทย ของ ชูศักดิ์ ภัทรกุลวณิชย์” ได้สำรวจ
สถานภาพของวรรณกรรมสัจนิยมมหัศจรรย์ที่ได้รับการพูดถึงกันอย่างแพร่หลาย ผู้เขียนได้
ศึกษาและลงลึกถึงรายละเอียดต่างๆ อย่างเข้มข้น เหมาะสำหรับนักศึกษาทางวรรณกรรม
หรือนักอ่านที่อยากรู้เรื่องราวของวรรณกรรมในแนวทางนี้
วารสารมนุษย์กับสังคม ยินดีเปิดพื้นที่ให้นิสิต นักศึกษา นักวิชาการและนักวิจัยได้
นำเสนอองค์ความรู้ที่ได้มาจากประสบการณ์ การศึกษาค้นคว้า การวิจัย เพื่อเป็นประโยชน์
และสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในวงวิชาการและอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องได้ จึงหวังเป็นอย่างยิ่ง
ว่าบทความที่ผ่านการคัดสรรโดยกองบรรณาธิการ และกลั่นกรองโดยผู้ทรงคุณวุฒิ จะมี
ประโยชน์ต่อผู้อ่านรวมทั้งผู้สนใจในวิชาการด้านมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ ตลอดจน
ศาสตร์อื่นๆ ที่เกี่ยวข้องต่อไป
การท่องเที่ยวเชิงพุทธ: กรณีศึกษาภูมิทัศน์พระวิปัสสนาจารย์ในพื้นที่อีสานตอนล่าง
การท่องเที่ยวเชิงพุทธ: กรณีศึกษาภูมิทัศน์พระวิปัสสนาจารย์ในพื้นที่อีสานตอนล่าง (Buddhist Tourism: A Case Study of Landscape of Buddhist Meditation Teachers in Lower Northeast)
รูปแบบและกระบวนการจัดสวัสดิการสังคมแบบมีส่วนร่วม พื้นที่ตำบลวังแสง อำเภอแกดำ และตำบลยางน้อย อำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคาม
รูปแบบและกระบวนการจัดสวัสดิการสังคมแบบมีส่วนร่วม พื้นที่ตำบลวังแสง อำเภอแกดำ และตำบลยางน้อย อำเภอโกสุมพิสัย จังหวัดมหาสารคาม (A Participatory Model and Process for Social Welfare Services in Yang Noi Sub-district in Kosumpisai District, Maha Sarakham Province.)
ระบบคิดและสัญลักษณ์ในประวัติศาสตร์จากคำบอกเล่า(Oral history): ศึกษากรณีตำนานบึงพระราม กับการสถาปนากรุงศรีอยุธยา พ.ศ. 1893
ระบบคิดและสัญลักษณ์ในประวัติศาสตร์จากคำบอกเล่า(Oral history): ศึกษากรณีตำนานบึงพระราม กับการสถาปนากรุงศรีอยุธยา พ.ศ. 1893 (Thought System and Symbolic in Oral History: Case Study of the Historical Myths in “Bueang Praram” (Nong Sano) and King U-Thong Established Ayutthaya B.E. 1893)
ภาพของ “ศัตรู” ในหนังสือเรียนชั้นประถมศึกษาลาวปี 1984-1987
ภาพของ “ศัตรู” ในหนังสือเรียนชั้นประถมศึกษาลาวปี 1984-1987 (Portrayal of “the Enemy” in 1984-1987 Laos Elementary School Textbooks)
การพัฒนาความสามารถด้านการอ่านสะกดคำที่มีตัวสะกดตรงมาตราชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โดยใช้สื่อประกอบการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดสมองเป็นฐาน
การพัฒนาความสามารถด้านการอ่านสะกดคำที่มีตัวสะกดตรงมาตราชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 โดยใช้สื่อประกอบการจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดสมองเป็นฐาน (The Ability Development Thai Spelling of Prathomsuksa 1 Students By Using Instruction media and Brain based Learning.)
การเปลี่ยนแปลงของคำยืมภาษาเขมรที่ปรากฏในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2493 กับพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554
การเปลี่ยนแปลงของคำยืมภาษาเขมรที่ปรากฏในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2493 กับพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 (Changes of Khmer loanwords appears in Thai dictionary 2493 B.E. and Thai dictionary 2544 B.E.)
อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์เกี่ยวกับสัตว์ในนิทานอีสป
อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์เกี่ยวกับสัตว์ในนิทานอีสป (Metaphor Conceptual Animal in Aesop’s Fables)
เรื่องเล่าในเพลงลูกทุ่งอีสาน
เรื่องเล่าในเพลงลูกทุ่งอีสาน (Tale in Isan Classic Song.)